Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

 

Pytanie:
Do organu wpłynął wniosek o wydanie pozwolenia wodnoprawnego na podniesienie zwierciadła wody za pomocą mnicha Mn1 do rzędnej 82,15 m n.p.m. (brak rzędnej wyjściowej) w rowach R1 i R2, tworząc w ten sposób obszar zalewu o powierzchni 2,5 ha. Istniejący mnich oraz obszar zalewu powstał w latach 90. Wnioskodawca informuje również, że na obiekcie nie jest i nie będzie prowadzona gospodarka rybna. Wnioskodawca wyjaśnia, że pozwolenie jest niezbędne mu wyłącznie do uregulowania stosunków prawnych. W związku z powyższym, czy wnioskodawca nie powinien złożyć wniosku na zatrzymanie, korzystanie lub retencjonowanie wody? Czy faktycznie jest to podniesienie zwierciadła wody, w sytuacji gdy występuje ona poza koryto, zalewając te rowy i przylegający do nich teren? Czy w takim przypadku wnioskodawca nie powinien wystąpić o legalizację tego urządzenia, czy jest zwolniony z tego?

Odpowiedź:
Podstawowy problem wynika z faktu, że rowy wykonywane są na terenach płaskich, gdzie nie ma doliny i wody nie mają warunków do naturalnego spływu po nachyleniach terenowych. Na terenach płaskich nie ma jednocześnie możliwości do podniesienia zwierciadła wody i stworzenia zalewu. Na terenach płaskich można jedynie zatrzymać wodę w rowach. Jeżeli występuje możliwość podniesienia zwierciadła wody i powstania zalewu, to musi występować dolinka, a wówczas nazwane w pytaniu rowy R1 i R2 muszą być ciekami naturalnymi, czyli wodą płynącą w rozumieniu art. 5 ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145, z późn. zm.) – dalej pr. wod.
To, że przedmiotowe cieki nazwane są rowami R1 i R2, wynika niewątpliwie z zaszłości powstałych pod rządami ustawy z dnia 24 października 1974 r. Prawo wodne (Dz. U. Nr 38, poz. 230) - dalej pr. wod. z 1974 r., kiedy to na podstawie art. 92 ust. 4 pkt 1 pr. wod. z 1974 r. do urządzeń melioracji wodnych szczegółowych zaliczone były na równi cieki naturalne i sztuczne o szerokości dna do 1,5 m w ich dolnym biegu.
Z pytania można wywnioskować, że przedmiotowy mnich Mn1 jest budowlą piętrzącą, a powstały zalew jest sztucznym zbiornikiem wodnym usytuowanym na wodach płynących, o którym mowa w art. 5 ust. 3 pkt 1 lit. c pr. wod. Jeżeli przedmiotowy mnich powstał w latach 90., to na jego wykonanie, jako na urządzenie służące do zmiany poziomu zwierciadła wody, wymagane było pozwolenie wodnoprawne, na podstawie art. 82 ust. 1 pkt 3 pr. wod. z 1974 r. Jeżeli mnich i zalew powstały bez wymaganego prawem pozwolenia wodnoprawnego, należałoby obecnie na podstawie art. 64a pr. wod. przeprowadzić postępowanie w przedmiocie legalizacji urządzeń, a także na podstawie art. 37 pkt 4 pr. wod., na piętrzenie oraz retencjonowanie śródlądowych wód powierzchniowych (cieków naturalnych zwanych rowami R1 i R2).
Dodatkowo zwracam uwagę, że zgodnie z art. 128 ust. 1 pr. wod. w pozwoleniu wodnoprawnym ustala się cel i zakres korzystania z wód, zatem wnioskodawca powinien określić, w jakim celu ma się odbywać piętrzenie i retencjonowanie wód. Zalegalizowanie istniejących urządzeń jest sprawą oczywistą, ale nie zastępuje to określenia celu utrzymywania piętrzenia i celem tym nie musi być chów czy hodowla ryb, może to być retencjonowanie dla celów rekreacyjnych, retencyjnych, utrzymywania utrwalonych stosunków wodnych czy inny.
 

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.