Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.

Pytanie:
Jeżeli po umorzeniu postępowania w sprawie naliczenia podwyższonych opłat eksploatacyjnych w terenie powstaje wyrobisko (wcześniej było udzielone pozwolenie wodnoprawne na wykonanie stawu, które zostało cofnięte ze względu na niedotrzymanie parametrów stawu), to w jaki sposób powinien zostać uporządkowany teren? W jakiej decyzji należy zobowiązać właściciela działki do zabezpieczenia terenu? Co ma być z nieregularnymi zagłębieniami na głębokości ok. 3 m? Umorzenie postępowania zostało wydane z powodu braku dowodów na prowadzenie działalności gospodarczej.

Odpowiedź:
Cofając pozwolenie wodnoprawne na budowę stawu, organ powinien w decyzji nałożyć obowiązki związane z jego likwidacją. Podstawowym obowiązkiem podmiotu, któremu cofnięto pozwolenie wodnoprawne, jest przywrócenie środowiska do stanu poprzedniego, tj. stanu zanim podmiot ten rozpoczął inwestycję. Organ wydający decyzję powinien zakreślić termin wykonania nałożonych obowiązków, a po bezskutecznym upływie terminu stosować środki egzekucyjne określone w przepisach ustawy z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 1015). Decyzja o cofnięciu nie ogranicza się tylko do stwierdzenia takiego skutku. Ustawodawca dopuszcza możliwość, stosownie do art. 138 ust. 2 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 145) – dalej pr. wod., nałożenia obowiązku usunięcia negatywnych skutków w środowisku wynikających z wykonywania pozwolenia wodnoprawnego lub powstałych w wyniku działalności prowadzonej niezgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniu wodnoprawnym.
Nieregularne zagłębienia po wydobyciu ziemi powinny być tą ziemią zasypane. Jeżeli podmiot ziemię wykopu sprzedał lub wykorzystał już na inne potrzeby w obrębie swojej nieruchomości, to musi zasypać zagłębienia inną niezanieczyszczoną ziemią.

Uzasadnienie:
Wydana na podstawie art. 136 ust. 1 pkt 2 pr. wod. decyzja o cofnięciu pozwolenia wodnoprawnego powoduje co do zasady skutek ex nunc, a więc nie można nią pozbawić skuteczności czynności dokonanych na podstawie pozwolenia wodnoprawnego i unicestwić wywołanych przez te czynności skutków prawnych. Taka decyzja wywołuje skutki na przyszłość, czyli licząc od daty uchylenia. Jednocześnie z decyzją cofającą pozwolenie wodnoprawne organ nakłada obowiązki związane z likwidacją stawu wybudowanego niezgodnie z warunkami ustalonymi w pozwoleniu wodnoprawnym. Warunkiem nałożenia obowiązków przewidzianych w art. 138 ust. 2 pr. wod. jest zatem wydanie decyzji stwierdzającej cofnięcie pozwolenia wodnoprawnego. Zatem, to organ wydający pozwolenie w decyzji cofającej pozwolenie powinien nałożyć obowiązek usunięcia negatywnych skutków w środowisku, wynikających z wykonywania pozwolenia lub powstałych w wyniku działalności prowadzonej niezgodnie z warunkami określonymi w pozwoleniu, a przede wszystkim obowiązek przywrócenia stanu poprzedniego, zakreślając termin wykonania tego obowiązku.
Jeżeli podmiot nie wykonuje decyzji cofającej pozwolenie, to starosta może nałożyć na niego grzywnę w celu przymuszenia do wykonania obowiązków niepieniężnych.

Pytanie pochodzi z programu Prawo Ochrony Środowiska.