Pytanie
Jakie sankcje karne mogą zostać nałożone na zarządzającego składowiskiem odpadów innych niż niebezpieczne i obojętne, który dopuści po 1 stycznia 2013 r. do składowania odpadów o kodach: 19 08 05, 19 08 12, 19 0814, 19 12 12 oraz odpady z grupy 20 niespełniające kryteriów, określonych w załączniku nr 4a do rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z dnia 7 września 2005 r. w sprawie kryteriów oraz procedur dopuszczania odpadów do składowania na składowisku odpadów danego typu (Dz. U. Nr 186, poz. 1553 z późn. zm.) - dalej r.k.d.o.s.?
Odpowiedź
odpowiedzi udzielono: 30 stycznia 2012 r.
Bezpośredniej sankcji karnej za przyjmowanie odpadów niespełniających kryteriów dopuszczenia do składowania na składowisku odpadów danego typu, czyli za naruszenie wymagań określonych w r.k.d.o.s., przepisy nie przewidują. Pośrednią sankcją mogłaby być kara aresztu albo grzywny na podstawie art. 78 pkt 4 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. o odpadach (tekst jedn.: Dz. U. z 2010 r. Nr 185, poz. 1243) - dalej u.o., z tym, że sankcja ta mogłaby być zastosowana tylko wtedy, gdyby zarządzający przyjął odpady do składowania nie tyle niezgodne z kryteriami, co niezgodne ze sporządzonymi przez posiadacza odpadów przekazującego odpady do składowania dokumentami ewidencji odpadów. W przypadku przekazywania odpadów na składowisko oraz zarządzającego składowiskiem odpadów ewidencja obejmuje: kartę przekazania odpadu, podstawową charakterystykę odpadów, wyniki testów zgodności (o ile jest wymóg ich sporządzania). Z kolei kryteria dopuszczenia odpadów do składowania obowiązują z mocy prawa i nie powinny być określane w zezwoleniu na unieszkodliwianie odpadów. Gdyby jednak kryteria takie zostały określone w zezwoleniu na unieszkodliwianie odpadów lub pozwoleniu zintegrowanym – należy rozważyć możliwość zmiany decyzji. W przypadku zezwolenia na unieszkodliwianie brak jest mechanizmu wymuszającego zmianę decyzji, co najwyżej można się zastanowić nad możliwością stwierdzenia jej nieważności – o ile określenie w zezwoleniu na unieszkodliwianie kryteriów przyjęcia na składowisko można ocenić jako rażące naruszenie prawa. Ponadto warto zwrócić uwagę na treść art. 216 ust. 2, art. 217 oraz art. 195 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (tekst jedn.: Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150 z późn. zm.) - dalej p.o.ś. Jak widać przepis art. 195 p.o.ś. może być zastosowany zarówno w przypadku określenia kryteriów w pozwoleniu zintegrowanym, jak również w przypadku, gdy kryteria nie zostały wskazane w tej decyzji, bowiem powodem cofnięcia lub ograniczenia pozwolenia może być zarówno naruszanie postanowień pozwolenia jak i przepisów u.o. Kryteria są określone nie w samej u.o., ale w wydanym na podstawie art. 55 ust. 3 u.o. - r.k.d.o.s. Warto zwrócić uwagę na treść art. 7 ust. 1 i art. 8 u.o. Z tych samych powodów może być cofnięte zezwolenie na unieszkodliwianie odpadów poprzez składowanie na składowisku odpadów (art. 30 ust. 1 i 2 u.o.). Prowadzenie działalności w zakresie składowania odpadów pomimo cofnięcia decyzji – zezwolenia na unieszkodliwianie odpadów lub pozwolenia zintegrowanego jest zagrożone sankcją. W przypadku składowania odpadów pomimo cofnięcia pozwolenia zintegrowanego zastosowany powinien być art. 351 ust. 1 p.o.ś. oraz art. 79b ust. 1 u.o.
Maria Duczmal