Pytanie:
Inwentaryzacja stanu lasu przewiduje wykonanie rębni zupełnej olszy i odnowienie zrębu. Właściciel lasu nie zgadza się ze wskazanymi ustaleniami. Jego zdaniem w związku z tym, że cały obszar posiada "wyjątkowe walory przyrodnicze z miejscami lęgowymi cennych gatunków fauny i flory - np. żurawia, orła bielika i zadrzewienie położone jest w niecce stawu śródleśnego", należałoby zmienić zabieg rębni i odnowienia na bez zabiegu, ewentualnie trzebież późną lub cięcia sanitarne. Autor inwentaryzacji wyjaśnił, że wiek rębności olszy został już osiągnięty i za lat 10 drewno tego gatunku straci na zdrowotności i wartości.
Czy inwentaryzacja stanu lasów powinna uwzględniać warunki fizjograficzne i walory przyrodnicze? Czy zasadne są zastrzeżenia właściciela lasu? Czy inwentaryzacja stanu lasu ma charakter dowodu absolutnego, niepodważalnego?
Odpowiedź:
Inwentaryzacja stanu lasów powinna uwzględniać warunki fizjograficzne i walory przyrodnicze. Nie ma ona charakteru absolutnego. Każdy właściciel lasu może wnosić o jej zmianę, w tym zmianę zadań związanych z utrzymaniem lasów. Jeżeli organ ma wątpliwości, a wyjaśnienia podmiotu sporządzającego ISL ich nie usuwają, to powinien zasięgnąć opinii biegłych. W mojej ocenie, jakkolwiek starosta nie ma obowiązku zmiany ISL na wniosek właściciela lasu (i może, np. uwzględnić wnioski właściciela lasu dopiero po upływie okresu obowiązywania sporządzając nową ISL), a właściciel lasu nie może odwołać się od postanowień ISL (nie jest to decyzja), to powinien rozważyć jego zastrzeżenia. Jeżeli starosta nie zgodzi się na zmianę ISL w proponowanym zakresie, to właściciel lasu zawsze ma możliwość odwołania się od decyzji z art. 19 ust. 3 ustawy z dnia 28 września 1991 r. o lasach - dalej u.l., określającej konkretne zadania. W tym sensie ISL nie jest "dowodem" absolutnym.
Uzasadnienie:
Z § 8 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 12 listopada 2012 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu sporządzenia planu urządzenia lasu, uproszczonego planu urządzenia lasu oraz inwentaryzacji stanu lasu wywieźć można, iż ISL powinna uwzględniać warunki fizjograficzne i walory przyrodnicze. Świadczy to tym zapis, że tryb sporządzenia ISL powinien obejmować w szczególności informacje o: gatunku głównym, jego wieku i bonitacji, miąższości i zadrzewieniu drzewostanu, siedliskowym typie lasu, typie drzewostanu, a także wskazaniach z zakresu gospodarki leśnej dotyczących użytkowania rębnego, zwłaszcza z zakresu przebudowy drzewostanów, użytkowania przedrębnego oraz odnowienia, pielęgnowania i ochrony lasu, określanych szacunkowo z uwzględnieniem warunków obowiązujących przy sporządzaniu UPUL.
Inwentaryzacji się nie zatwierdza, bo inwentaryzacja nie ustala zadań (w przeciwieństwie do UPUL), a jedynie jest podstawą do wydania decyzji. ISL jest sporządzana na 10 lat. Nie oznacza to jednak, że nie może być ona zmieniona (aneksowana). Do wprowadzania zmian, uzupełniania i nanoszenia poprawek w ISL będzie miał odpowiednie zastosowanie art. 23 ust. 1 u.l., dotyczący wprowadzania zmian do planu urządzeniowego (UPUL). Przepisy dotyczące ISL są bardzo lakoniczne i niekonsekwentne. Wiedza dotycząca procedur związanych z ISL, w tym trybu jej sporządzania, zlecania, zmian oraz kosztów związanych z jej sporządzeniem pochodzi głównie z praktyki orzeczniczej oraz stanowisk przedstawicieli doktryny. Procedura jej sporządzania jest inna niż procedura sporządzania UPUL, bowiem w procedurze tej nie ma miejsca na zgłaszanie wniosków i zastrzeżeń. W konsekwencji, dopiero po jej sporządzeniu, właściciele lasów mogą odnosić się do jej zapisów i wnioskować o zmianę, chociaż starosta na zmianę zgodzić się nie musi. Jednakże już decyzje wydane na podstawie art. 19 ust. 3 u.l. podlegają zaskarżeniu.
